Verzamelwoede

Kinderen verzamelen graag. Sigarenbandjes, suikerzakjes, Pokémonkaarten, flippo’s, voetbalplaatjes, Wuppies; de voorbeelden zijn eindeloos. Verzamelen is van alle tijden. 

Ook de nationaalsocialististen waren hiervan op de hoogte. Rookwaarfabrikanten brachten verzamelalbums uit, waarvoor plaatjes en afbeelding konden worden gespaard die in de albums geplakt werden. Een voorbeeld hiervan is ‘Kampf um’s Dritte Reich’ (Strijd om het Derde Rijk), een zogezegde Historische Bilderfolge, een historisch plaatjesalbum. 

Het boek werd in 1933 uitgebracht door de Cigaretten-Bilderdienst en werd verspreid om zowel de verkoop van rookwaren te stimuleren, als de Duitse samenleving bekend te maken met de geschiedenis van de NSDAP. Tevens gaf dit album een inkijkje in het leven van de Führer. 800.000 exemplaren werden er geproduceerd, talloze worden nog steeds te koop aangeboden via online veilingen. 

Het sterk vaderlandslievende voorwoord sluit af met ‘Für Freiheit und Ehre des Vaterlandes’, voor de vrijheid en eer van het vaderland. Na het voorwoord volgt een paginagrote afbeelding van Adolf Hitler, een nieuwe verplichting voor boekuitgaven. Illustraties waren ook toegestaan, maar deze moesten natuurgetrouw zijn. Niet-gelijkende illustraties leverden een verkoopverbod op en een straf voor de illustrator. Het gebruik van een foto is een veilige keuze en past in dit geval ook beter bij het verzamelalbum.  

Wat volgt zijn pagina’s vol tekst, met hier en daar ruimte voor het plakken van de verzamelplaatjes. Het eerste hoofdstuk is getiteld ‘De onbekende Duitser’ over Adolf Hitler vóór zijn carrière bij de NSDAP. De twee plaatjes die hier ingeplakt moesten worden, laten Hitler zien als een toeschouwer te midden van een groot publiek en als soldaat met zijn kameraden in de Eerste Wereldoorlog. Het toont Hitler als een maatschappelijk betrokken man, die als soldaat bereid was zijn leven te geven voor zijn vaderland. 

In de hoofdstukken die volgen, werkt het album chronologisch toe naar het jaar van verschijnen, 1933. De verzamelplaatjes en de uitgebreide teksten maken de geschiedenis van de nationaalsocialistische partij toegankelijk voor een groot publiek. Er wordt ook aandacht geschonken aan de hiërarchie, de jeugdafdelingen, de verschillende troepen, parades en meer. Het toont de massabijeenkomsten en laat zien hoeveel een verenigd Duitsland onder Hitler kan bereiken. Op pagina 42 vinden is een persoonlijk bericht van de adellijke dichter en liedcomponist Leopold von Schenkendorff aan Hitler opgenomen.  

Adolf Hitler was in 1933 nog maar net aan de macht, maar de Führerkult was toen al een speerpunt van het propagandabeleid. Duitsland is alles voor Hitler en Hitler is alles voor Duitsland. Deze relatie werd zorgvuldig op- en uitgebouwd, zodat uiteindelijk niemand dit nog zou kunnen betwisten. Het zet de Duitse samenleving ertoe aan alles te geven om aan de wensen van Hitler en zijn partij te voldoen.