Ruim baan voor de Sturmabteilungsmann

Waar de aandacht op deze plaat heengaat is niet te missen. Het is de SA’er, de Sturmabteilungsmann. De bruinhemden, bezongen in het Horst Wessellied, het lijflied van nationaalsocialistisch Duitsland, het aanvankelijke symbool van de partij. 

Hier te zien is een Truppführer, een troepleider, het equivalent van een sergeant. Herkenbaar aan de twee zilveren vierkanten, gepositioneerd als rechtopstaande ruiten in de kraagspiegel. De kleur van de kraagspiegel en van de rand op de pet geeft aan uit welke regio de SA’er komt. In dit geval duidt het rood met witte accenten de regio Westfalen aan.  

De Sturmabteilung werd in 1921 door Hitler opgericht als beschermingsdienst voor de partij. De SA’ers bewaakten leden van de partij tegen politieke tegenstanders en intimideerden deze. Al vóór 1933 waren de bruinhemden op straat te zien. Het waren voornamelijk arbeiders, veteranen en voormalig werklozen. Onderlinge kameraadschap was een belangrijke factor die van de SA een hechte, bijna paramilitaire organisatie maakten. Leden waren soms meer loyaal aan de SA dan aan de NSDAP zelf, iets dat Hitler zorgen baarde. Tijdens de ‘Nacht van de lange messen’ in de zomer van 1934 liet Hitler de top van de SA, inclusief hun leider Ernst Röhm, executeren. Verdere zuiveringen binnen de organisatie volgden. 

Het ledenbestand van de SA nam daardoor snel af. De SS nam de functie van de SA over, waarbij de organisatie voornamelijk een ontmoetingsplek werd voor veteranen. Met de herintroductie van de dienstplicht in 1935 verkozen de meeste mannen het leger boven de SA. Mannen die een carrière ambieerden, konden de SA maar beter mijden. 

De nazi-top liquideerde de SA-top, maar waakte er wel voor dat er een opstand kwam onder de SA-leden. Vandaar dat ze bleven bestaan. Deze poster komt uit 1935, het jaar waarin de invloed en omvang van de SA al sterk afnam.  Er wordt een wedstrijd aangekondigd met als onderdelen: atletische en fysieke trainingen zoals hardlopen, het voltooien van een hindernisbaan, het verwijderen van barricades, marcheren, autorijden, radiobediening, koken in de vrije natuur, roeien en eerste hulp bij ongelukken.  

Dat de SA manmoedig probeerde van belang te blijven in het nieuwe Duitsland is ook te zien aan de silhouetten op de achtergrond. De Duitse jeugd die vlijtig de Hitlergroet brengt naar de marcherende SA man; een voorbeeldfiguur waaraan ze zich konden spiegelen. Ondertussen keken ze naar de felbegeerde dolk met rijksadelaar. Zo’n zelfde dolk zouden zij krijgen op als ze officieel lid werden van de Hitlerjugend.  

De kleding van de geestelijke op de poster doet denken aan die van een kapelaan of een pastoor. Hij steekt zijn handen gevouwen in de lucht. Bidt hij tot god om hem te danken voor deze sterke mannen, die Duitslands glorie herstellen? Of bidt hij tot god hem te verlossen uit deze waanzin, waarin de jeugd niet langer tot God bid, maar in de persoon van Adolf Hitler, de Führer, de almachtige herkent? 

Rechts in beeld de elitaire kapitalist, die met zijn hoge hoed en monocle de tanende bourgeoisie representeert. Het oude klassenstelsel werd in nationaalsocialistisch Duitsland verworpen voor een nieuw systeem, met gelijke kansen voor iedereen. Gelijke kansen voor iedereen die de ideologie van de partij aan hing. 

Ogenschijnlijk een simpel affiche voor een sportwedstrijd, maar ook één waarop het begin van een veranderende samenleving te herkennen is.