De Koude Oorlog in schoolboeken: hoe objectief is en was het?

Afgelopen juni heb ik een dag onderzoek in het Onderwijsmuseum mogen doen om het tweede jaar van mijn bachelor Geschiedenis aan de Universiteit Utrecht af te sluiten.

Mijn interesse lag bij de geschiedschrijving over de Koude Oorlog in schoolboeken. Hiervoor heb ik gekeken naar de boeken van de uitgeverij Malmberg die tussen 1960 en 2011 waren gepubliceerd. Er is namelijk al heel wat onderzocht over de Koude Oorlog, maar er is niet of nauwelijks gekeken naar hoe deze oorlog aan kinderen werd gerepresenteerd via schoolboeken. Ik wilde graag weten of er grote verschillen waren in bijvoorbeeld taalgebruik van de auteurs en gemaakte keuzes wat betreft onderwerpen: wat werd wél opgeschreven en wat niet? Wat bleek: deze verschillen waren er inderdaad. Tot aan de jaren negentig waren de auteurs veel minder waardenvrij in hun geschiedschrijving. Dit zie je mede aan het taalgebruik in hun boeken. Verrassend vond ik dat in de jaren zestig ook regelmatig werd stilgestaan bij gebeurtenissen buiten het continent Europa: een stuk meer dan in de schoolboeken uit 2011.

Ik heb met veel plezier dit onderzoek uitgevoerd en kreeg een goede beoordeling. Door simpelweg contact op te nemen met het museum mocht ik een week later een dag langskomen. Dit neem ik ook mee naar de rest van mijn studie: gewoon vragen of je een keer langs mag komen, kan nooit kwaad!

Benieuwd naar het volledige onderzoek? Lees het hier!